Vakum ve Tamamlama İşlemi
Son yıllarda, yüksek kalitede ve temiz çeliklere olan talep artmıştır. Temiz çelik, içindeki gazların (Hidrojen - H, Azot - N, Oksijen - O gibi) ve belirli safsızlıkların (Sülfür - S, Arsenik - As ve metal olmayan inklüzyonlar gibi) kalitesi ve miktarı açısından çelik üretimi sürecinde ve son kullanım yerinde herhangi bir soruna yol açmayacak seviyede olan çelik türüdür. Bu özellikleri elde etmek için, VOD (Vakumlu Oksijen Azaltma) metodu kullanılmaktadır. VOD prosesi, konvertörde uygulanan bir yöntem olarak bilinir ve aynı kalitede ancak biraz daha hızlı bir şekilde çelik üretimini sağlar. Vakum altında gazların uzaklaştırılması, vasıflı çelik üretiminin en önemli adımlarından biridir. Sıvı çelik içinde çözünmüş halde bulunan oksijen, hidrojen, azot gibi gazlar, çelik üretiminde hatalara neden olan en önemli safsızlık kaynaklarından biridir. Bu gazlar, kalıntı oluşumundan çatlak oluşumuna kadar çeşitli olumsuzluklara yol açabilirler.
Genellikle çelik döküm hataları şu şekillerde ortaya çıkabilir:
- Metalik olmayan kalıntılar
- Gaz boşlukları
- Döküm boşlukları
- Segregasyonlar (birikimler)
- Alaşım segregasyonları
- Karbür segregasyonları
Vakum işlemi, bu hataları en aza indirgemeye yardımcı olurken, düşük karbon içeriğinde çelik üretmek, istenilen kimyasal bileşim aralıklarında çelik üretmek, sürekli döküm işlemlerinde döküm sıcaklıklarını kontrol etmek ve yüksek kalitede çeliklerin üretimini sağlamak için kullanılır.
Çelikte tamamlama ve çatlak kontrol işlemleri, şunları içerebilir:
- Kumlama
- Hassas doğrultma
- Doğrusallık kontrolü
- Boyut kontrolü
- Karışıklık kontrolü
- Yüzeydeki çatlak kontrolü
- İç hata kontrolü
Bu işlemler, ilgili uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirilir ve tamamlama işlemi olarak adlandırılır.